เทศกาล “กินวอ” ปีใหม่ ชนเผ่า มูเซอ
สารคดีท่องเที่ยว “เปิดตาส่องโลก”
ตอน
เทศกาล “กินวอ” ปีใหม่ ชนเผ่า มูเซอ
เขียนโดย นุชรี สิริแสงทอง มัคคุเทศก์ดีเด่นการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ปี ๒๕๕๓
www.เปิดตาส่องโลก.com Email: nuchareesrmr@gmail.com
สวัสดีค่ะ..ทักทาย..สบายดี ฉบับนี้..นุชรี สิริแสงทอง ได้มีโอกาสร่วมเดินทางไป กับ มูลนิธิ เอบีซีดี ทัวร์ เพื่อเด็ก เดินทางไป เยี่ยม พี่น้องชนเผ่า “ลาหู่” หรือ “มูเซอ” ที่หมู่บ้าน “จะทอเบอ” เขตเทศบาลตำบลแม่ยาว อำเมือง จังหวัดเชียงราย เนื่องในงาน เทศกาล “กินวอ” หรือ ปีใหม่มูเซอ จึง ได้นำเรื่องราว บอกเล่า เก้าสิบ มาบอกต่อท่านผู้อ่าน ว่า..บรรยากาศในงาน สนุกสนาน กับการเต้น “จะคึ” มาเล่าสู่กันฟัง
คำว่า “จะคึ” ในภาษามูเซอแปลว่า “การเต้น” เป็น การเต้นประกอบการบวงสรวงสิ่งศักดิ์สิทธิ์คือ พระเจ้า “กือซ่า” การเต้น “จะคึ” เกิดขึน บนจากความเชื่อ และพิธีกรรมในการดำรงชีวิตของชาวลาหู่ การเต้น”จะคึ”นี้ เป็นประเพณี ที่จัดต้อนรับแขกผู้มาเยือนและผูกข้อมืออวยพรให้แก่กัน ในวันปีใหม่ ซึ่ง ไกด์ นุชรี มีเพื่อนในหมู่บ้าน ได้แก่ “นางสาว นายอ”ซึ่งเป็นผู้ประสานงาน ระหว่าง หมู่บ้าน กับ มูลนิธิ เอบีซีดี ทัวร์ เพื่อเด็ก ซึ่งเข้าไป สร้างส้วม และ นำของใช้ไม้สอย ไปเยี่ยมเด็กในโครงการ จึงได้รับการต้อนรับเป็นอย่างดี
การนับเวลา ชนเผ่า ลาหู่นั้น ๑ สัปดาห์ มี ๑๕ วัน ตามปฎิทิน “ลาหู่” หรือ มูเซอร์.. วันเสือ.. วันงู ..วันหมู .. วันวัว..ไล่ไปตามนั้น ไม่มี ๑ วันอาทิตย์ สองวันจันทร์ สามวันอังคาร ..เพราะไม่ใช่ วันของมูเซอร์ ..วันเสือนี้เป็นวันอันตราย ต้องหยุดพักการงาน เพราะเสือดุ หากใครไม่เชื่อฟังเจ็บไข้ได้ป่วย อย่ามาว่ากัน เนื่องจาก ห้ามแล้วไม่ฟัง ..ในป่าดงพงไพรใช้ชีวิตธรรมชาติ หากจะร้อง จะรำ ควรตั้งใจให้ดีที่สุด ..ร่ายรำอย่างตั้งใจ เพื่อขอบคุณพระเจ้า .ห้าม หัวเราะ ตลก ขบขัน เหลาะ แหละ เพราะพระเจ้าสร้างมนุษย์ให้อยู่บนความจริง..มีความสุข ปราศจากทุกข์..อยู่ในหมู่บ้าน ห้ามร้องเพลง ตีฆ้อง ร้องป่าว ให้ชาวบ้านแตกตื่น ตีกลอง ..ในวัน ขอบคุณพระเจ้า”กื่อซา” .เอาของมาถวาย เป็นผลแรก ของฤดูกาล เก็บเกี่ยวเช่น ข้าวใหม่ มาตำ “ข้าวปุก”นำมาถวาย พร้อมด้วย หมู เห็ด เป็ด ไก่ เป็นเครื่อง บูชา ด้วยใจขอบพระคุณ เทพเจ้าแห่งการเกษตร เป็นการแสดงความกตัญญูรู้คุณ บรรพบุรุษ ตามด้วย การ เต้น”จะคึ” ตบเท้า ฝุ่นตลบอบอวน เป็นรอบวงกลม นี่แหละ คือ การเต้นรำ สรรเสริญพระเจ้า.และขอบคุณบรรพบุรุษ อย่างแท้จริง . ปีใหม่ปีนี้ ที่ ..เชียงราย.. มีการจัดเฉลิมฉลองปีใหม่ ประดับ ประดา สีสัน งามตา งานไม้ดอก ทั้ง สวนตุง สวนโคม เชียงราย สวนดอกไม้อาเซียน ริมฝั่งลำน้ำกก แถม ได้ จัดสถานที่ให้แก่ ชนเผ่า ชาติพันธุ์ ในเชียงราย ทั้ง กะเหรี่ยง เย้า มูเซอร์ ลาหู่ ขมุ ม้ง อาข่า ลีซู ไทยใหญ่ ยวน นับไม่ถ้วน ชวนให้ตื่นตา ตื่นใจ นำการแสดง วัฒนธรรม ของชนเผ่าตัวเอง มานำเสนอ ในลานการแสดง เวทีชาติพันธุ์ สุด หรรษา แทบว่า ไม่ต้องไปไกลถึงบนดอย ลอยห้วย ข้ามภูเขา..ไปถึงหมู่บ้านแต่อย่างใด ..ที่… งานไม้ดอกเชียงราย ก็สามารถ พบปะ
พูดคุยกับ พี่น้อง ชาติพันธุ์ ได้สบาย ๆ ..สำหรับ วันนี้ ต้องขอขอบคุณ ข้อมูลดี ๆ จาก สมาคมลาหู่เพื่ออ่าน…ประสบโชคดี ตลอดปี ๒๕๖๐ ด้วยเทอญ
